46 burgemeesters van Nederlandse grensgemeenten met België en Duitsland hebben hun zorgen geuit over de grenscontroles die het kabinet vanaf 9 december invoert. Zij vinden de maatregelen onduidelijk en voorzien dat inwoners en ondernemers uit hun grensgemeenten daar de komende 6 maanden nodeloze overlast van kunnen ondervinden. Overlast vanwege bijvoorbeeld extra oponthoud in het dagelijkse woonwerkgrensverkeer voor het verifiëren van de identiteit van mensen. Voor veel inwoners in de grensregio’s zijn open grenzen een vanzelfsprekendheid die zorgt voor samenwerking, economische voordelen en sociale
contacten. Minister Faber wil met de herinvoering van het binnengrenstoezicht irreguliere migratie en mensensmokkel bestrijden.
Geachte mevrouw Faber,
Middels deze brief reageren wij op uw bericht over de aangekondigde grenscontroles vanaf 9 december a.s. Namens het Bestuurlijk Netwerk Grensoverschrijdende Samenwerking willen wij onze zorgen uiten over de door het kabinet aangekondigde grenscontroles.
De voorgenomen maatregelen zijn onvoldoende duidelijk en de implicaties veroorzaken verwarring en zorgen onder bestuurders van grensgemeenten. De negatieve impact van de maatregelen op onze inwoners en ondernemers mag niet worden onderschat. Als netwerk van grensgemeenten gaan we daarom graag op zeer korte termijn in gesprek met het kabinet, in de voorgestelde coördinerende gespreksstructuur.
We willen daarbij niet alleen onze zorgen delen, maar roepen u ook op om de overlast voor inwoners en ondernemers tot een minimum te beperken, de tijdelijkheid van de maatregelen te waarborgen en de effecten van de controles voortdurend te monitoren en te evalueren.
1. Zo min mogelijk overlast voor onze inwoners en ondernemers
Onze inwoners en ondernemers krijgen te maken met de consequenties van de grenscontroles. Dit geldt in het bijzonder voor mensen die naar school gaan, studeren of werken in onze Belgische en Duitse buurgemeenten en meerdere keren per dag de grens oversteken. In uw brief beschrijft u een aantal maatregelen om de overlast te beperken. Wij vinden deze maatregelen niet duidelijk en roepen u daarom op om met een verder uitgewerkt voorstel te komen waarin wordt toegelicht hoe inwoners, grenswerkers en ondernemers zomin mogelijk overlast ervaren.
2. Zorg voor tijdelijkheid van maatregelen
Wij constateren dat u de grenscontroles ziet als een tijdelijke maatregel, conform de Schengengrenscode. We dringen er echter op aan om de maatregel zo snel als mogelijk af te schaffen en deze niet op voorhand al voor een periode van 6 maanden te laten gelden.
3. Evaluatie van de controles
Wij twijfelen aan de effectiviteit van grenscontroles in het bestrijden van illegale migratie. Daarom vragen we om de maatregel zowel tijdens, als na beëindiging, te evalueren. De evaluatie dient daarbij gericht te zijn op de vraag of de controles daadwerkelijk bijdragen aan het voorkomen van illegale migratie. Daarbij moet in de objectiveringen van de effecten, rekening worden gehouden met een toename van het aantal geregistreerde incidenten vanwege de intensievere controles. Wij roepen op om grensgemeenten hier actief bij te betrekken.
Wij verwachten een goede samenwerking tussen rijk en gemeenten in voorbereiding, tijdens en na het uitvoeren van de controles, om in het belang van onze inwoners en ondernemers de negatieve gevolgen zoveel mogelijk te beperken.