In deze Blog de reactie van Lies ter Haar, fractievoorzitter Burgerforum, op de Regionale Energie Strategie (RES). Onderstaande tekst is dus niet de mening van Hallo Losser maar de opinie van Burgerforum.
Geachte stuurgroep RES Twente,
Vooraf
Een afvaardiging van Burgerforum heeft de bijeenkomsten van de RES bijgewoond. Wij waarderen het initiatief om gezamenlijk als Twentse gemeenten ons hierin te verdiepen en van gedachten te wisselen. Het opstellen van een Regionale Energie Strategie (RES) is een enorme klus en wij onderstrepen dat de RES gezien moet worden als een flexibel document in een tijd waar ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid en alternatieven voor fossiele brandstoffen razendsnel gaan en/of deels al in ontwikkeling zijn. Zoals waterstof, superzware waterstof (kernfusie), groen gas, biogas, thorium (kernenergie), ijzerstof.
Doelen
Ten aanzien van de gestelde doelen uit het Klimaatakkoord, met nu dus doorvertaling in de RES en daaraan voor ons (gemeente Losser) gekoppelde Warmtevisie en concept Windbeleid Noord Oost Twente (het is niet los van elkaar te zien), hebben wij als fractie van meet af aan gesteld deze doelen als onhaalbaar, onrealistisch en onbetaalbaar te zien. Dat we toe moeten naar aardgasloze wijken is wat ons betreft alleen te verdedigen als dat woonlastenneutraal gaat en op vrijwillige basis.
Wij pleiten voor haalbare doelen met een zo breed mogelijk draagvlak. Pluk eerst het laaghangend fruit: Aardgasvrije nieuwbouw, mensen die op vrijwillige basis overschakelen op aardgasvrij of met een tegemoetkoming die stap willen en kunnen nemen.
Denk aan besparen van energie, isoleren, lokale initiatieven, Greune Deals, energiecoaches, energiefonds en Duurzaam Thuis Twente. Allemaal prima initiatieven.
Niettemin willen wij constructief insteken op de gehele transitie en ziet ook Burgerforum dat er alleen sámen stappen kunnen worden gemaakt en dat iedereen hierin zijn verantwoordelijkheid moet nemen. Maar dat houdt voor ons niet in dat wij het gestelde doel van de 1,5 Twh voor Twente willen halen.
Burgerparticipatie
Wat wij lastig vinden in het gevolgde proces is dat de burgers bij deze energietransitie aan het einde van het proces staan. De doelen staan vast, zoeklocaties zijn al gegeven en gekozen kan alleen worden over de mix zonne- en windenergie. De enquête die is verstuurd vonden wij in die zin ook erg sturend. Dit naast het feit dat onduidelijk is hoe de geselecteerde groep tot stand is gekomen en de enquête voor anderen niet erg toegankelijk was.
Als we voldoende draagvlak willen creëren zullen we daarvoor de tijd moeten nemen, maar moet er ook daadwerkelijk een rol weggelegd zijn voor de burger. Dat vergt meer tijd.
Onze insteek
Zet allereerst in op energiebesparing. Alles wat bespaard wordt hoeft niet opgewekt te worden.
T.a.v. energie-opwekking
Zonne-energie: Eerder hebben wij al opgemerkt het niet logisch te vinden dat bij de beoogde doelstelling de zonnepanelen van particulieren niet meegeteld worden. Het antwoord was dat bij de berekeningen in het Klimaatakkoord al van een energiebesparing in de periode 2020-2030 uitgegaan was. Alles wat onze inwoners nu doen telt dus niet mee en dat werkt zeker niet motiverend.
Ook hebben wij benadrukt dat het belangrijk is om de huidige salderingsregeling in stand te houden.
Stimuleer verder zoveel mogelijk de opwekking van energie via daken en gevels van woningen en andere (overheids)gebouwen en op industrieterreinen en langs rijkswegen.
In onze gemeente komt een zonneveld langs de grens met Duitsland (Overdinkel).
Windenergie: Voor onze gemeente zijn er 2 zoeklocaties, nl in Overdinkel langs de grens en in De Lutte aan de rand van het Nationaal Landschap.
Duidelijk is al dat níet gekozen zal worden voor Overdinkel, omdat in datzelfde gebied ook het zonneveld wordt gerealiseerd.
Voor ons zijn windmolens in het Nationaal Landschap onacceptabel. Daardoor ontstaat “landschapspijn”, zoals in de ontwerp verkenning naar een klimaatneutraal Nederland “Via Parijs” van het college van Rijksadviseurs zo mooi staat.
Het zou logischer zijn windmolens te plaatsen waar ze het meeste rendement opleveren en dat is -eveneens volgens die verkenning- in de Noordzee, langs de kust en in de polders. Voor 8 windmolens op die locaties zijn ca. 18 windmolens hier nodig om tot hetzelfde rendement te komen!
De term “dorps”molens vinden wij overigens erg misleidend. Het gaat hier immers wel om molens met een piekhoogte van 100 meter.
Lokale verdienmodellen
De bouwsteen “Lokale verdienmodellen” heeft onze steun, al hangt het wel af van de wijze waarop geparticipeerd kan worden.
Burgerforum is voorstander van een lokaal energiebedrijf.
Lokaal warmtenet
Een warmtenet kan een oplossing zijn in het stedelijk gebied. Nadeel hiervan is wel de afhankelijkheid van één aanbieder.
Bio-massa op hout staat al ter discussie. Wij delen de kritiek en vinden het een slecht alternatief als productiebron. Het is niet milieuvriendelijk en leidt tot kaalslag van bossen. Het is niet realistisch aan te nemen dat deze rendabel te maken zijn door resthout te gebruiken.
Bio-gas / groen gas: Hier ligt veel potentie.
Aquatermie en geothermie verdient in onze ogen als aanvulling zeker een kans.
SAMENVATTEND:
De RES is een gevolg van het Klimaatakkoord waarvan wij de concrete doelen van meet af aan als onrealistisch, onhaalbaar en onbetaalbaar hebben beoordeeld. Met name het feit dat heel Nederland van het gas af MOET vinden wij niet te verdedigen. Laat staan dat onze infrastructuur hier al klaar voor is.
Wat de RES betreft, vinden wij het niet verstandig alleen maar in te zetten op zonne- en windenergie. Laten we ons niet vastpinnen hierop en kijken naar de meest effectieve, haalbare en breed gedragen oplossingen, dan is er in onze ogen best veel mogelijk. “Houdt de blik op de lange termijn, ga niet voor de snelle winst. Maak weloverwogen keuzes.” (uit “Via Parijs”)
Wat de WUP’s (Wijk Uitvoerings Plannen) betreft lijkt het ons verstandig hier even de rem op te zetten en het resultaat van de proefwijken af te wachten en daarnaast alert te blijven op de verschillende rapporten en onderzoeksresultaten en publicaties van het Planbureau voor de Leefomgeving.
Tot zover onze opmerkingen en bedenkingen t.a.v. de RES.
Fractie, commissie en steunfractie
Burgerforum Losser
Losser, 29 november 2020
Lies ter Haar, fractievoorzitter