Deno- methode;(zaaien in een zakje). Zoals ik al eens eerder op HalloLosser heb geschreven heb ik als hobby het zaaien van bijzonder eenjarige planten. Ik ben van plan om daarover ook wat vaker te schrijven op HalloLosser. Vandaag over een wat andere “geboortemethode”van planten dan normaal.
Maar eerst even iets over de zgn. Eenjarige planten.Een eenjarige plant heeft het bijzondere kenmerk dat het zaaien ,het opgroeien, het bloeien en het produceren van zaad binnen een tijdsbestek van ongeveer 8 maanden plaatsvindt waarna de plant sterft. In de meeste gevallen is overwintering van dit soort planten niet mogelijk.
Vaste planten zijn planten die met hun wortelgestel onder de grond overwinteren en het volgend jaar weer gaan groeien en bloeien.
Nu even terug naar de genoemde “eenjarigen”
Mijn verwondering is elk jaar groot als er uit een minuscuul zaadje een plant groeit van enorme hoogte en bloemenpracht; een echt wonder!
Ik heb vorig jaar planten in mijn tuin gezaaid een hoogte van 2.50 – 3 M hebben bereikt! Nu kun je kun je de zaden gewoon zaaien zoals het op het zakje staat maar een ander en verassende methode is om de zaden niet aan een goed voorbereid en geschikt grondmengsel toe te vertrouwen maar ze ook eens op een totaal andere manier tot “leven” te wekken!
De Deno-methode
Deze Amerikaanse scheikundige Norman Deno ontdekte dat als je de zaden niet in de grond maar in plaats daarvan de zaden in een vochtig gemaakt koffiefilter met daaromheen een plastic zakje stopt, dat deze gewoon gaan kiemen! Het aanwezige vocht in het zakje is namelijk voor veel zaden de enige voorwaarde om te ontkiemen.
Voor mij werkt het perfect: ik hoef nu niks te missen van het ontkiemingsproces want ik kan elke dag naar het koffiefilter in het gesloten plastic zakje kijken of er al een worteltje te zien is. N.B. Voor de Nespresso en Senseodrinkers onder jullie, het werkt ook prima met stevig keukenpapier.
Dit jaar heb ik de methode op zaden van klokwinde, de Cobaea toegepast. Ik stopte zeven zaden in een vochtig koffiefilter en stopte het geheel in een doorzichtig en nauwsluitend plastic zakje.Precies één week later was het eerste zaadje al ontkiemd, de rest een week later. Van de zeven zaden is er eentje niet ontkiemd.Je weet dus met deze methode ook meteen wat voor vlees je in de kuip hebt.
Sommige mensen gebruiken deze Deno-methode alleen maar om te checken of hun zaden nog kiemkrachtig zijn. Ik vind zes van de zeven een mooie score. Inmiddels groeien de zaailingen verder in een bakje of potje met grond op de vensterbank. Ze groeien als kool, ondanks hun geboorte in een plastic zakje.Het wetenschappelijke werk van Norman Deno is online te lezen: Seed Germination Theory and Practice. P.S. De klokwinde groeit als kool op de vensterbank. Straks begin mei worden ze buiten uitgeplant.
Benodigdheden:
koffiefilters
een schaar
bakje met water waar je de koffiefilters in kunt dopen
gripzakjes (ik gebruik formaat 80 x 120 mm)
plakband om op het zakje de naam van het zaad op te kunnen schrijven;òf zoals ik op het voorbeeld heb gedaan strookjes met de plantennamen. Je kunt die maken in bijvoorbeeld notepad of een tekstverwerker en ze daarna afdrukken, in strookjes knippen
Plastic bakje of een stapelbare vleeswarenbox (mijn voorkeur) of wat je maar kunt verzinnen om de zakjes met zaden gemakkelijk te kunnen bewaren. Deze bakjes zelf hoeven niet persé afsluitbaar te zijn, de gripzakjes houden het vochtige klimaat binnen de zakjes.
Werkwijze:
Je neemt een koffiefilter en knipt daar de onderzijde en de beide zijkanten af; je krijgt daarmee twee filters die je dus voor twee verschillende zaadsoorten gebruiken kan.Verder zet je een bakje met water klaar en daar doop je de koffiefilter in. Je haalt hem er weer uit en schudt het meest water eraf. Ik gebruik een harde ondergrond om de vochtige filter op te leggen. Op die manier wordt het water niet geabsorbeerd door de ondergrond.
Nu is het alleen een kwestie van de filter in drieën te delen en vervolgens in het midden gedeelte de zaadjes te leggen. Linker flapje er overheen en daarna de rechter en afsluiten door het onder gedeelte naar boven te vouwen: vervolgens stop je het pakketje in het gripzakje waar je vooraf de naam op hebt geplakt of geschreven. Daarna sluit je het zakje.
De volgende stap is de zaadjes te behandelen zoals ze op de zaaibeschrijving beschreven staan. Dus in het licht leggen, in het donker, warm, koud, de zaden eerst aanvijlen of weken, …Daarin verschilt het niet veel met het ‘gewone’ gebruikelijke zaaien dat we doen.Ik gebruik daar een stapelbare box voor.
En dan maar wachten en elke dag even het stapeltje zakjes bekijken (tegen het licht houden) of er al teken van leven is
Een teken van leven in de vorm van het wijken van de zaadhuid waaruit een worteltje en later het kiempje tevoorschijn komt. Zodra het groene blaadje zichtbaar is en loslaat van de zaadhuid, is het moment gekomen om het zaadje over te planten naar een potje met zaaiaarde of potgrond.
Dat doe je met een pincet om het kiempje niet te beschadigen. Label erbij en klaar is kees (of Clara 😉 )
Alhoewel ik in de eerste instantie een beetje tegen dat gepriegel aan keek en zeker voor de kleine zaden niet enthousiast kon worden ben ik nu toch wel helemaal overstag. Een plezierige manier van zaaien; zonder al teveel rommel en lekker relaxed in de luie stoel.
Genieten van potjes met daarin jonge kiemplantjes kan ik blijven doen; vanaf dat ze ontkiemd zijn en naar het eigen potje overgebracht verschilt het verder niet veel van de normale manier van opkweken, maar het is een heel leuke aanvulling en ik zou het je zeker adviseren het eens uit te proberen…
Veel succes ermee!
Han Heck, teamlid HalloLosser 2019
