Burgerforum roept de Nederlandse overheid dringend op om actie te ondernemen tegen de voorgenomen bouw van Duitse windturbines vlak langs – feitelijk bijna óp – de Nederlandse grens met onderstaande brandbrief.
Onderwerp: Windprojecten langs de Nederlands-Duitse grens
Geachte Dames en Heren,
De verschillen in wet- en regelgeving tussen Nederland en Duitsland zijn duidelijk merkbaar in de grensregio. Juist daarom is een goede afstemming tussen beide buurlanden noodzakelijk.
De voorgenomen bouw van Duitse windturbines vlak langs – feitelijk bijna óp – de Nederlandse grens ervaren wij als een urgente en terechte problematiek. Langs de hele grens bestaat grote weerstand van Nederlandse inwoners, natuurorganisaties, gemeenten en zelfs provincies. Volgens het Duitse recht kan bezwaar worden gemaakt tegen deze plannen, maar uitsluitend via een Duitse advocaat. Dit leidt tot hoge juridische kosten, terwijl Duitse gemeenten en deelstaten hun eigen juridische expertise en topadvocaten inschakelen. Dat achten wij een onredelijke en ongewenste situatie.
In april 2025 heeft Duitsland nieuwe zoekgebieden voor windenergie aangewezen en andere gebieden gesloten. Helaas geldt dit niet voor de vergunningen die vlak daarvoor zijn verleend. Veel Duitse gemeenten hebben op het laatste moment nog aanvragen doorgezet om zo de nieuwe wetgeving te omzeilen. Hierdoor zullen turbines worden geplaatst in gebieden waar dit inmiddels verboden is. In onze gemeente is de procedure bij De Lutte tijdelijk stilgezet, maar voor het project Fürstiliche Tannen, direct aan de grens bij Losser en nabij natuurgebied De Zandbergen en vogelgebied De Oelemars, zijn er inmiddels al verdere stappen genomen en gaat de procedure gewoon door.
De grensoverschrijdende gevolgen hiervan baren ons grote zorgen, zowel voor inwoners als voor de aanwezige natuur en beschermde diersoorten. Duitsland heeft in gesprekken met onder meer de Nederlands-Duitse Ruimtelijke Ordening Commissie aangegeven open te staan voor een gezamenlijk grensbeleid. Voor ons, en voor andere grensgemeenten, komt dit echter te laat. Als er niet snel wordt ingegrepen, worden wij geconfronteerd met voldongen feiten.
Wij achten het rechtvaardig dat er ook voor de huidige problematiek een oplossing wordt gezocht. Het Nederlandse Ministerie van BZK benadrukt het belang van “een mooie en leefbare leefomgeving” en een sterkere regierol bij de inrichting van ons land. Wij vragen ons af hoe dit zich verhoudt tot de situatie aan de grens.
Als deze windturbines eenmaal geplaatst zijn, bepalen zij de leefomgeving voor tientallen jaren. Dreigen wij zo niet een nieuwe “windmuur” aan de grens te krijgen?
Ook wij, als Nederlandse grensbewoners, hebben recht op een gezonde en veilige leefomgeving naar Nederlandse normen. Daarbij wijzen wij op diverse wetten, verdragen en afspraken die Nederland verplichten zorg te dragen voor de bescherming, veiligheid en het welzijn van zijn inwoners, waaronder:
- de bilaterale afspraken tussen Nederland en Duitsland (Gezamenlijke Verklaring projecten/plannen/programma’s in het grensgebied);
- internationale verdragen zoals Espoo en Aarhus, waarin het recht op tijdige en tweetalige informatie, inspraak en bezwaar is vastgelegd;
- het Traktaat van Meppen, dat nog steeds van kracht is, en waarin is bepaald dat binnen de 376-meter zone langs de grens een bouwverbod kan gelden indien het buurland hierom verzoekt. Voor windturbines, die juridisch als gebouwen gelden, is dit rechtstreeks van toepassing.
Ondanks inspanningen van provincies, gemeenten, natuurorganisaties en inwoners om via advocaten Duitsland te wijzen op het belang van een gepaste afstand tot de grens, dreigt de realisatie van turbines van gemiddeld 250 meter hoogte. Een eenzijdige beslissing van deze omvang achten wij onaanvaardbaar.
Wij verzoeken u daarom met nadruk om dit onderwerp spoedig te agenderen, onder meer in overleg met het Consulaat-Generaal in Düsseldorf en het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Alleen door gezamenlijk en met respect voor elkaar op te treden, kan worden voorkomen dat grensbewoners en natuur in de kou komen te staan.
