Bijgaande blog over dieetbehandeling bij COVID-19 is geschreven door de diëtisten van Eetbewust.
Dieetbehandeling bij COVID-19
Corona is op dit moment niet meer weg te denken. Het virus heeft zich in een snel tempo verspreid over de hele wereld. Hierdoor moesten er veel maatregelen getroffen worden. Het dragen van mondkapjes, afstand houden, winkels en horeca gesloten, de avondklok, handen wassen/desinfecteren en ga zo maar door [1].
Momenteel worden er dagelijks mensen positief getest op corona [2]. De symptomen variëren van persoon tot persoon. De een ervaart milde klachten, terwijl de ander er ontzettend ziek van is. Mensen die in een risicogroep zitten zijn extra kwetsbaar. Zij hebben vaak een verminderde weerstand en zijn vatbaarder voor infecties [3].
Men kan na de besmetting van het virus erg verzwakt zijn. Vaak is de voedingstoestand verminderd of er is sprake van ondervoeding. Geur en smaak kan beïnvloed worden waardoor de inname van voeding verminderd kan zijn. Tevens is spiermassaverlies extreem. Hierdoor kunnen mensen moeite hebben met bijvoorbeeld traplopen, fietsen of lopen. Bij ouderen op de IC neemt de spiermassa met wel 800 gram per dag af! [4] Spiermassaverlies op een gewone afdeling in het ziekenhuis is gemiddeld 200 gram per dag [4]. Ook kan er spiermassaverlies optreden als je niet in het ziekenhuis hebt gelegen, dit kunnen wij meten. Het is cruciaal om spiermassa weer op te bouwen middels voeding en beweging. Het is daarom noodzakelijk om een intensieve begeleiding te krijgen van een diëtist en fysiotherapeut [5]. De diëtist kan uitrekenen hoeveel u nodig heeft en eventueel aanvullen met bijvoeding of supplementen.
Behandelplan Covid patienten in basisverzekering
Het herstel na corona kan wel een jaar duren. Daarom is er een speciaal behandelplan voor ex-Covid patiënten die ernstige klachten en beperkingen hebben opgelopen. Per juli 2020 zit 7 uur dieetadvies (bovenop de bestaande 3 uur) in de basisverzekering, voor de eerste 6 maanden. Voorwaarde is dat een verwijzing van de huisarts of medisch specialist nodig is en een verplichte deelname aan wetenschappelijk onderzoek [6].
Het behandelplan is gericht op het verbeteren van de voedingstoestand en voorkomen van verdere verslechtering van de voedingstoestand [7]. Tevens speelt beweging een ontzettend belangrijke rol. Doordat patiënten vaak zo verzwakt zijn, is het van belang om spiermassa en conditie op te bouwen. Patiënten die ernstige klachten door corona hebben overgehouden, hebben recht op 50 behandelingen bij de fysiotherapeut. Ook hierbij is een verwijzing van de huisarts een voorwaarde [8].
Vaak is het voor mensen die ondervoed zijn geraakt moeilijk om voldoende eiwitrijke producten binnen te krijgen. Als diëtisten bekijken we dan hoe we die eiwitten kunnen aanvullen zodat er een beter en sneller herstel is. Je hebt daarnaast kans op ondervoeding als je de neiging hebt om maaltijden over te slaan of kleinere porties te nemen omdat je bijvoorbeeld geen trek meer hebt [9]. Ondervoed kan je ook zijn als je een gezond gewicht hebt of overgewicht. Je kan door een slechte voedingstoestand een tekort aan voedingsstoffen als vitamines en mineralen hebben.
Punten waaraan je kunt herkennen dat je ondervoed bent:
- Loszittende kleding
- Verminderde eetlust
- Gewichtsverlies zonder dat dit de bedoeling is
- Met de BMI-meter kun je nagaan of je ondergewicht hebt: https://www.voedingscentrum.nl/nl/bmi-meter.aspx
- Verminderde spiermassa
- Vaak koud hebben
- Trage wondgenezing
In onze praktijk behandelen wij ex-Covid patiënten in samenwerking met de fysiotherapeut. Door middel van een lichaamssamenstelling-meting kunnen wij analyseren hoeveel spier- en vetmassa de patiënt heeft. Op basis van alle gegevens die wij hebben, stellen we een individueel behandelplan op. Op deze manier proberen wij het herstel bij ex-Covid patiënten zo goed mogelijk te laten voorlopen.
Gevaar voor onderschatting
Onderschat het herstel na corona niet bij ernstige klachten! Voor een goed herstel is het van belang om een diëtist en fysiotherapeut onderdeel te laten zijn in een behandelteam bij ex-Covid patiënten.
- https://www.kvk.nl/corona/het-coronavirus-overzicht-maatregelen/?msclkid=1947230fc93a1543b29943240cc2ddc5&utm_source=bing&utm_medium=cpc&utm_campaign=2.%20KVK%20-%20Corona&utm_term=maatregelen%20corona&utm_content=Maatregelen
- https://coronadashboard.rijksoverheid.nl/landelijk/positief-geteste-mensen
- https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/kwetsbare-groepen.aspx#:~:text=Kwetsbare%20groepen%20zijn%20zwangere%20vrouwen%2C%20baby%E2%80%99s%20en%20jonge,risicogroepen%20dan%20ook%20meer%20gevaar%20met%20zich%20mee.
- https://www.allesoversport.nl/thema/gezonde-leefstijl/corona-spiermassa-en-revalidatie/
- https://www.nvdietist.nl/homepagina-nieuws/2244-persbericht-revalidatie-na-corona-vraagt-dietistische-benadering?highlight=WyJjb3JvbmEiXQ==
- https://ntvd.media/artikelen/behandelplan-van-dietist-binnen-paramedische-herstelzorg-covid-19/#:~:text=Dieetbehandeling%20bij%20pati%C3%ABnten%20die%20herstellen%20van%20COVID-19%20is,van%20de%20optimale%20combinatie%20van%20voeding%20en%20beweging