Door: Ben Olde Riekerink, natuurmens, geboren in de Lutte, woont in Glane en heeft zijn roots in Losser. Vandaag de Wulp
Wulp (Numenius Arquata) www.vogelgeluid.nl/wulp/
De volgende vogel die ik aan u wil voorstellen, is de Wulp, Numenius Arquata.
Wulpen zijn trekvogels en behoren tot de orde der waadvogels. De Wulp is verkozen tot nationale vogel van het jaar 2019, wat ik zeer terecht vind, want Wulpen hebben telkenjare zoveel problemen om een legsel eieren, meestal 3, uit te broeden en hun jongen groot te brengen. Dat heeft alles te maken met de gewijzigde landbouwmethoden. Als je weet, dat een wulp zeer dikke eieren legt, ter grootte van een flink ganzenei, dan kun je ook begrijpen, dat wulpen bijna 4 weken moeten broeden, voordat hun jongen worden geboren. De kleur van de eieren is lichtbruin groen met veel vlekjes en streepjes en hebben een prachtige schutkleur. Jonge wulpen blijven niet in het nest, omdat het nestvlieders zijn. Zodra ze uit het ei zijn gekropen, blijven ze nog even in het nest liggen tot hun dons is opgedroogd en verstoppen zich dan ergens in het hoge gras. Als de kuikens zich goed hebben verstopt, worden verdere instructies van de ouden afgewacht. Het wulpen paar beschermt hun jongen met verve tegen kraaien en roofvogels.
Gevaar
Wanneer de jonge wulpen gevaar lopen, laat het wulpen paar een heel aparte waarschuwingsroep horen. Dat geluid heeft wel wat weg van een groepje giechelende meiden. De wulpen schudden dan zeer heftig met hun vleugels als een soort afschrik mechanisme. Dit blijven ze net zo lang doen tot de aanvallers op de vlucht zijn geslagen.
Gedrag en uiterlijk
Als je de wulp van dichtbij bekijkt, zie je, dat ze een heel eenvoudig grijs- bruin gestreept verenkleed dragen. Dat is niet voor niets, want als ze bijna 4 weken moeten broeden in het hoge gras, moeten ze ook een perfecte schutkleur hebben. Verder herken je direct hun lange, typische naar beneden gebogen snavel. Daarmee kunnen ze gemakkelijk regenwormen, naaktslakken en andere bodemdiertjes uit de grond peuren. Het geluid dat de wulp laat horen, is werkelijk fenomenaal. In de broedtijd voert het mannetje steeds weer zijn baltsvluchten uit. Hij vliegt dan telkens omhoog om daarna in een glijvlucht naar beneden te zeilen. Daarbij laat hij steeds zijn prachtige jodelende baltsroep horen, die hij wel 5 keer achter elkaar herhaald. Telkens als ik deze jodelaar hoor, krijg ik kippenvel! Wulpen komen soms al eind februari terug naar hun broedgebieden. Ze moeten dan eerst op krachten komen. Als de Wulpen weer voldoende reserves hebben opgebouwd, beginnen ze eind april te nestelen.Dat verstoppen ze het liefst in het hoge gras langs een waterplas of in een drassig heideveld. Om de Wulp voor ons nageslacht te behouden, zullen we dus eerst deze natte biotopen moeten beschermen en in stand houden of, waar mogelijk, uitbreiden.
In Frankrijk weer jacht op de Wulp
Een geluk is weliswaar, dat Wulpen zeer oud kunnen worden, mits ze niet worden doodgeschoten zoals in Frankrijk. Daar schijnen mensen ze, als delicatesse op te eten. Na een periode van betrekkelijke rust wil men in Frankrijk de jacht op de grutto en de wulp weer vrijgeven. Het wordt tijd, dat de EU hiertegen in het geweer komt. Dat de wulp een waadvogel is, kun je goed zien aan zijn lange stelten. Ze hebben dus waterplassen nodig om te kunnen waden. Doordat wulpen bijna 4 weken moeten broeden, voordat hun eieren uitkomen, krijgen ze bij de huidige landbouwmethoden amper de kans om een legsel uit broeden en jongen groot te brengen.Waar ze nog wel succesvol kunnen broeden, is in beschermde natuurgebieden, waar bijvoorbeeld Natuurmonumenten het beheer in handen heeft. Na 4 weken kunnen jonge wulpen zichzelf redden en gaan op de vleugels.
Met wat hulp van de mens en een dosis goede wil, is het tij misschien nog te keren. Dan kan de wulp een geslaagde herstart maken en kunnen we weer volop genieten van zijn baltsvluchten en zijn indrukwekkende gejodel.