Onder deze verzamelnaam schrijft Gerard Kienhuis een aantal blogs over de ruimtevaart voor Hallo Losser. Gerard is in Losser maatschappelijk actief op diverse fronten. Naast muziek en fotografie is de ruimtevaart zijn grote hobby. Hij vertelt en schrijft er met passie over. Veel leesplezier. Dit keer is het onderwerp: De grootte van het heelal.
In mijn vorige blog heb ik verteld over de oerknal, 13,7 miljard jaar geleden. Dat heeft vervolgens geleid tot een universum zoals we dat nu “zien”. Ik zeg met opzet “zien”. Want alles wat we zien is “verleden” tijd. Het licht van de zon is iets meer dan 8 minuten onderweg voordat de aarde wordt bereikt. We zien dus de zon zoals deze zo’n 8 minuten geleden bestond. Sterren staan veel verder weg. Het licht van de dichtstbijzijnde ster, Proxima Centauri heeft 4,3 jaar nodig om de aarde te bereiken. Een telefoontje plegen betekent dus dat we pas na 8,6 jaar antwoord zouden krijgen! Het overgrote deel van de sterren staat veel verder weg. De afstand tot de sterren wordt aangegeven in “lichtjaren”. Daarbij is een lichtjaar de afstand die het licht aflegt in een tijdsperiode van 1 jaar. Het licht heeft de ongelooflijke snelheid van 300.000 km/sec. Dat betekent dus een afstand in 1 jaar van 9500 000 000 000 km. Niet te vatten. Vandaar het begrip lichtjaar.
Zichtbaar en onzichtbaar heelal
Het licht van de verste sterren heeft er dus sinds de oerknal 13,7 miljard jaar over gedaan om ons te bereiken. Je zou dan ook verwachten dat deze op 13,7 miljard lichtjaar van ons verwijderd staan. Echter in het vorige blog heb ik uitgelegd dat er sprake is van een uitdijend heelal, een heelal dat alsmaar groter wordt. Gedurende de tijd dat het licht naar ons toekwam is het heelal tevens gegroeid. We kunnen berekenen dat deze verste sterren waarvan we het licht zien, inmiddels zo’n 46 miljard lichtjaar van ons verwijderd staan. We spreken van het “zichtbare heelal”. Deze heeft dus een diameter van 2×46 = 92 miljard lichtjaar. Maar als we spreken van het “zichtbare heelal” betekent dit dan ook dat er sprake kan zijn van een “onzichtbaar heelal”, waarvan het zichtbare deel slechts een deel is? Computersimulaties tonen dat het onzichtbare heelal zo’n 250 keer groter is als het zichtbare heelal. Andere bronnen spreken zelfs over een veelvoud hiervan.
Melkwegstelsel
En nu de opbouw van het heelal. Zo’n 100 jaar geleden dacht men dat het Melkwegstelsel het gehele heelal voorstelde. Dat o.a. de beroemde Andromeda nevel binnen de Melkweg lag.
Momenteel weten we dat het heelal bestaat uit zeker 100 miljard sterrenstelsels met ieder op haar beurt weer honderd miljard sterren. En onze Melkweg is daar slechts één van. En daarbinnen ligt onze zon met daaromheen acht planeten draaiend, inclusief onze aarde. De iconische foto gemaakt van de opkomende aarde gezien vanaf de maan door de bemanning van de Apollo 8 in december 1968 toont de kwetsbaarheid van de aarde. Een ander mooie foto zo’n tien jaar geleden gemaakt door de ruimtesonde Cassini van de ringen van Saturnus met de aarde op de achtergrond toont tevens haar nietigheid.
– De aarde vanaf Saturnus
