Natuur Recreatie

Losser kerngebied voor de zeldzame grote gele kwikstaart

Nieuws van Vogelwerkgroep Losser

Zeldzame vogel

Het is december. Langs de Ravenhorsterweg trippelt een geel vogeltje op de oever van de afwatering van de waterzuivering in Losser. Het vogeltje heeft een bijzonder lange staart, die regelmatig op en neer beweegt en is kennelijk op zoek naar insecten. Even later vliegt de vogel onder het roepen van wat korte schelle klanken weg naar het middenterrein van de waterzuivering. Bijna het gehele jaar door is deze vogel hier te zien. Maar weinig mensen beseffen dat het hier om een uitzonderlijk zeldzame vogel gaat, namelijk de grote gele kwikstaart. Hiervan zijn er in Nederland maar ongeveer 340 tot 410 broedparen. In de winter hebben de meeste daarvan het land verlaten en blijven er hier maar zeer kleine aantallen achter. Deze vogels kiezen dan een overwinteringsplaats met snelstromend water dat niet bevriest. En dat zijn in veel gevallen de afwateringen van waterzuiveringen, waarvan het water nog betrekkelijk warm is.

Snelstromende beken

Als broedvogel komt de grote gele kwikstaart voor als bewoner van snelstromende beken met als kerngebieden Twente, Achterhoek en Zuid-Limburg. Losser neemt met zijn Dinkel daar een opmerkelijke plaats in, want in onze gemeente werden in 2018 liefst 18 broedparen door de vogelonderzoekers van Vogelwerkgroep Losser gelokaliseerd. Het zijn er in het verleden nog meer geweest, want in 2006 en 2007 waren dat 31 broedparen, dus bijna 10% van de landelijke populatie.

Achteruitgang van insecten

Na een aantal strenge winters namen de aantallen flink af. De ijsvogel kon zich daarna wel redelijk goed herstellen, maar de populatie van de grote gele kwikstaart krabbelde maar moeizaam overeind. Ook het broedsucces, dat jarenlang door Vogelwerkgroep Losser is gevolgd, houdt niet over. In het verleden waren drie of vier broedsels achter elkaar geen uitzondering, maar tegenwoordig blijft het hooguit bij één broedsel. Hoogst waarschijnlijk is dit het gevolg van de dramatische achteruitgang van insecten waar de grote gele kwikstaart van leeft.

Bijzondere beekvogel

De verhoudingsgewijs hoge aantallen van deze bijzondere beekvogel in de gemeente Losser is niet alleen te danken aan de Dinkel met zijn snelstromend water en zandige oevers, maar ook aan het feit dat Vogelwerkgroep Losser onder bijna alle bruggen over de Dinkel en het Omleidingskanaal speciale nestkasten heeft opgehangen, waar deze soort veilig in kan broeden. Deze kasten worden jaarlijks door een aantal vrijwilligers schoongemaakt en onderhouden. De aantallen broedvogels worden elk jaar door leden van Vogelwerkgroep Losser geteld en aan Sovon Vogelonderzoek Nederland doorgegeven.

Meer weten over Vogelwerkgroep en hun activiteiten? Kijk op www.vwglosser.nl

Vensters: 
afbeelding van Ben Hulsebos

Door: Ben Hulsebos

Ben Hulsebos is secretaris van Vogelwerkgroep Losser.