Loopgraven op het Zijland

Veel mensen weten niet dat in Losser loopgraven zijn geweest hoewel hier iets over te lezen is in de uitgave “Oet Dorp en Marke” van de Historische Kring Losser, uitgave 2013-4. Te vinden op www.historischekringlosser.nl Veel mensen fronsen dan ook hun wenkbrauwen. Wie helpt ons echter uit de droom?

Het is Marianne Poorthuis van Grand Café Smit. Zij bevestigt het verhaal van Henk van der Velde die maandagavond 13 februari in genoemd Grand Café een lezing gaf over onder andere de opgravingen in de zomer van 2013 op het terrein van het Zijland in Losser. Marion Poorthuis vertelt dat er ook op andere plekken in Losser loopgraven waren gemaakt want ze heeft er zelf als kind in gespeeld.

Waterput Zijland

Er zijn sporen aangetroffen uit de tiende en twaalfde eeuw, die mogelijk behoren bij erve Ecberting en Ther Benthe. Deze erven worden al genoemd in laatmiddeleeuwse registers. Er werd ook een cultuurlaag uit het Neolithicum gevonden, die uniek is voor Twente. Het gaat dan om de periode van zo’n 2000 tot 5300 v. Chr. In eerste instantie waren er weinig vondsten maar wel veel sporen, maar dat veranderde. In een waterput werd onder meer een stuk van een houten bord uit de Middeleeuwen gevonden, een bord dat werd gebruikt om van te eten. En dat was heel bijzonder.

Henk van der Velde

Die opgravingen werden gedaan in het kader van nieuwbouw die daar inmiddels aan de Langenkamp/Braakstraat al gerealiseerd of nog in aanbouw is. Het duurt altijd enige tijd voordat zo’n opgraving helemaal in kaart gebracht en beschreven is. Het rapport is pas afgelopen zomer gereed gekomen. Henk van der Velde, die voor ADC ArcheoProjecten bij de opgraving betrokken was, studeerde archeologie en geschiedenis aan de Vrije Universiteit in Amsterdam en ontwikkelde zich tot een allround archeoloog. Hij promoveerde in 2011 op een onderzoek naar de langetermijngeschiedenis van het Oost-Nederlandse cultuurlandschap.

Hij vertelt onder andere dat het nu bij Wet geregeld is dat wanneer er een verstoring van de grond komt omdat er bebouwing komt, dit eerst onderzocht moet worden door archeologen. Op het Zijland zijn door de onderzoekers eerst brede proefsleuven gegraven met een soort bulldozer. Toen werden verkleuringen zichtbaar. Deze verkleuringen duiden op vermenging van grond in het verleden. De bovengrond, meestal zwart, wordt vermeng met de onderlaag die meestal lichter van kleur is. Dit is een spoor maar geen vondst. Vervolgens is het hele terrein afgegraven en ontdekte men dat er een boerderij gestaan heeft met bijgebouwen. Het betrof een grote boerderij van het bootmodel.

Het lijkt of een grote roeiboot op zijn kop ligt. Hiervan zijn in het Oosten van Nederland meerder gevonden. Er zijn vondsten gedaan van scherven van kogelpotten uit de 10e en 11e eeuw. De put vertelt ook een hele geschiedenis. Hierin zijn pollen gevonden waaruit vast te stellen is dat de omgeving in die tijd veelvuldig begroeid was met heide.