Nieuws

Een luchtig avontuur

Maandagavond 28 november verzorgde Adrie Roding, voor de Historische Kring Losser een lezing over het “Vliegveldterrein Twenthe”. Met ongeveer 100 belangstellenden was de belangstelling in Grand Café Smit weer groot. Adrie Roding is (oud) gemeentearchivaris van Enschede, kenner van de vliegveldhistorie en een vlotte spreker. Roding legde in zijn verhaal de nadruk op de periode tot aan de bevrijding.

Hoog aan de wind

De eerste plannen voor het vliegveld dateren al van 1920 en gingen niet verder dan een noodlandingsterrein voor KLM vluchten naar Hamburg en Kopenhagen. Pas op 31 augustus 1931 werd het veld in gebruik genomen. Het was toe 63 ha groot. Behalve door de KLM werd het ook gebruikt door particulieren die zich een zweefvliegtuig of zelfs een echt (sport)vliegtuig konden veroorloven.

Het waren ook particulieren die investeerden in de vliegveld accommodaties, zoals een stationsgebouw annex hotel en restaurant. In dat horecagedeelte speelde zich een deel van het leven van de jetset van Enschede en Hengelo af. Dat leven is beschreven in de roemruchte roman “Hoog aan de wind” van Ru Basse (pseudoniem) uit 1938. Deze roman onthulde nogal wat privé geheimpjes uit de bekende textielfamilies, die toen maar de hele resterende oplage hebben opgekocht.

Ontmanteld

In 1938 werd de KLM lijn alweer opgeheven en in april 1940, dus vlak voor de Duitse inval, werd het vliegveld ontmanteld. In de meidagen van 1940 werden bovendien veel gebouwen opgeblazen.

Vanaf november 1940 namen de Duitsers, na de verloren Slag om Engeland, het herstel en de uitbouw van het vliegveld met inzet van gigantische middelen ter hand. In april 1941 was het uitgebreide vliegveld (1200 ha) klaar. Het werk werd uitgevoerd door aannemers uit de regio, die bij tijd en wijle wel 10.000 man (dag en nacht) aan het werk hadden. Dat alles ging ten koste van het grondbezit van tientallen boeren. Tot aan het eind van de oorlog voerden de geallieerden meer dan 300 grote en kleinere aanvallen uit op het vliegveld. De laatste aanval was op 24 maart 1945 met 152 Amerikaanse bommenwerpers.

Camouflage

Alle gebouwen die op het voormalige vliegveld staan (of hebben gestaan) hadden een functie die soms heel anders was dan je aan de buitenkant kon afleiden. De boerderijen die er stonden waren bijvoorbeeld bunkers met een puntdak erop. Maar ook start- en rol- (taxi)banen werden gecamoufleerd.

Op de fiets

Na afloop van de lezing nodigde Adrie Roding de leden van de HKL uit om volgend voorjaar of zomer samen op de fiets naar het vliegveld te komen om te zien hoe het vliegveldterrein er nu bij ligt. Dat kan nog een heel probleem worden als alle bijna 1000 leden van de HKL (met eventueel een introducee) aan die uitnodiging gehoor zouden geven!

Tekst van Georg van Slageren en de foto van Andries Kuperus.

afbeelding van Sietse Smit

Door: Sietse Smit

Redacteur, schrijver en regisseur.